[ Pobierz całość w formacie PDF ]
NLP
PROGRAMOWANIE NEUROLINGWISTYCZNE
HARRY ADLER
Umiejętność
realizowania
marzeń
Spis treści
Wstęp…
1.
Osiąganie upragnionych celów
…
Przesłanki sukcesu
Cztery kroki do sukcesu
Założenia NLP
Lepsza metoda przyswajania wiedzy
Czas na decyzje
2.
Wyznaczanie celów
Zdobywcy i marzyciele
Sporządź listę
Porządkowanie celów
Poznaj samego siebie
Zacznij działać
3.
Rozpoznawanie swojego samopoczucia
W jakim jesteÅ› stanie?
Oddziaływanie emocji
Przejmowanie kontroli nad własnym umysłem
Posługiwanie się zmysłami wewnętrznymi
Rozpoznawanie własnych preferencji
Rozpoznawanie cudzych preferencji
Systemy wprowadzajÄ…ce
Dostrajanie się do „wewnętrznego obrazu"
Decydowanie o własnym samopoczuciu
Lista submodalności
Stan alfa
Zmiana submodalności
4.
Czy to możliwe?
Nawyki myślenia
Przekonania na temat samego siebie
Przekonania wzmacniajÄ…ce i ograniczajÄ…ce
Rozpoznawanie przekonań na temat samego siebie
Interpretacja przekonań o samym sobie
Katalog przekonań
Dobrze wykonane zadanie
1
Jak z działań uczynić przekonania wzmacniające
Projekcja premierowa
Podejmij zobowiÄ…zania
5.
Marzenia a sukcesy
Znaczenie wyobraźni
Życzenia i zamiary
Automatyczny układ osiągania celów
Cele czy marzenia?
Zaplanuj działania
6.
Twoja wewnętrzna drużyna
Złożona osobowość
Twój wewnętrzny krytyk
Zapoznawanie się z wewnętrzną drużyną
Posługiwanie się wewnętrzną drużyną
7.
Kreowanie możliwości wyboru
Zmiana kontekstu
Punkty widzenia
Zręczność językowa
Metafory
8.
Słowa środkiem do celu
Słowa mogą być niebezpieczne
Zawieranie przymierza ze słowami
9.
OsiÄ…ganie mistrzostwa
Wrodzone zdolności
Doskonałe działanie
Bariery na drodze do sukcesu
Fałszywi przyjaciele
Poczucie mistrzostwa
Powielanie mistrzostwa
Strategie mistrzostwa
Kotwiczenie
10.
Stosunki z innymi ludźmi a osiąganie własnych celów
NawiÄ…zywanie kontaktu
Wykorzystanie technik NLP do celów zawodowych
Zastosowanie technik NLP w stosunkach z innymi
11.
21-dniowy plan działania
Wstęp
Programowanie neurolingwistyczne, zwane w skrócie NLP (ang. Neurolinguistic
Programming) bada postępowanie osób osiągających sukcesy w rozmaitych sferach aktywności
oraz możliwości naśladowania ich sposobu myślenia i zachowania. Obiektem szczególnego
zainteresowania tej dyscypliny jest przebieg procesów myślenia oraz jego oddziaływanie na
zachowania jednostek. NLP uczy, jak myśleć skuteczniej, jak komunikować się z samym sobą i
2
z otoczeniem, by osiągnąć zamierzone cele Nie jest ono jednak tylko uzupełnieniem teorii
komunikacji, lecz niezwykle praktyczną gałęzią nauki, gdyż przedstawia myślenie i
zachowania wyróżniających się jednostek w postaci modelu, który wszyscy możemy
wykorzystać, by osiągnąć podobne wyniki Większość technik, które opisuję w tej książce,
nadaje się do natychmiastowego zastosowania, zatem już podczas lektury będziesz mógł
cieszyć się postępami osiągniętymi w różnych sferach życia, a następnie przystąpisz do
budowania własnego sukcesu.
Zaletą programowania neurolingwistycznego jest jego niezwykła elastyczność. Nawet jeżeli
wybrana przez ciebie metoda nie przyniesie natychmiastowych rezultatów, zmienisz dzięki niej
przyjęty sposób postępowania oraz ocenę własnej sytuacji, a w efekcie zrealizujesz wytyczone
cele. Przyswoiwszy sobie kilka podstawowych zasad, będziesz mógł wprowadzić te zmiany bez
trudu. Zrozumiesz własny sposób myślenia oraz odkryjesz oddziaływanie myśli na zachowania,
a tym samym - na swoje osiągnięcia NLP oferuje szereg technik, które sprawią, ze zmienisz
sposób życia i będziesz kształtował je zgodnie z własną wolą.
Programowanie neurolingwistyczne jest naukÄ…, a zarazem sztukÄ… doskonalenia siÄ™ Jest sztukÄ…,
ponieważ każdemu z nas właściwy jest odrębny i niepowtarzalny sposób myślenia i
postępowania, a wszelkie próby opisania -zwłaszcza uczuć, postaw i przekonań - zawsze są
wysoce subiektywne Jest ono również nauką, chociaż ciągle jeszcze w powijakach, gdyż opiera
się na naukowych metodach identyfikacji wzorców postępowania, które prowadzą do sukcesu.
Historia NLP datuje się od początku lat siedemdziesiątych. Dwóch uczonych John Grinder -
lingwista oraz Richard Bandler - matematyk, psychoterapeuta i informatyk, zainteresowało się
wówczas metodami opracowanymi przez troje psychoterapeutow, którym niezmiennie udawało
się doprowadzić do radykalnych zmian zachowań pacjentów. Byli to dr Milton H. Erickson,
uznawany za jednego z największych hipnoterapeutow wszechczasów, Virginia Satir,
terapeutka rodzinna, usuwająca na pozór nierozwiązywalne problemy w relacjach między
najbliższymi oraz Gregory Bateson, antropolog pochodzący z Wielkiej Brytanii, który
opracował model osiągania wybitnych rezultatów i wywarł wielki wpływ na twórców progra-
mowania neurohngwistycznego - Grindera i Bandlera - w pierwszym okresie ich wspólnej
działalności. Metody opracowane przez tandem Grinder-Bandler znalazły dotychczas
zastosowanie w takich dziedzinach jak sport, biznes, polityka i rozwój jednostki, przyciągając
rzesze naśladowców na całym świecie.
Obszar zastosowań NLP rozciąga się wciąż na nowe sfery życia, sprawiając, ze dziedzina ta
zyskuje coraz większą popularność. Opracowane przez jej twórców pojęcia, głębokie, a
zarazem niezwykle proste, oraz kronika praktycznych osiągnięć umożliwiają dynamiczny
rozwój tej nauki, która dzięki swej przydatności i uniwersalności zaczyna dziś podważać
pozycję klasycznej psychologu. Za sprawą NLP kilka generacji książek na temat pozytywnego
myślenia i rozwoju jednostki znacznie straciło dziś na aktualności.
Mimo że temat jest stosunkowo nowy, nie brak na rynku poświęconej mu literatury Wiele
spośród wydanych dotychczas opracowań opisuje jednak tylko wybrane zagadnienia z tej
dziedziny, toteż nowicjusz może poczuć się zniechęcony po ich lekturze. Wiele podręczników
wyszło spod pióra specjalistów z dziedziny psychoterapii lub hipnoterapii, co odcisnęło
wyraźne piętno na stylu pisania. Naturalną koleją rzeczy programowanie neurolingwistyczne
rozwinęło swój specyficzny żargon, który częściowo odzwierciedla profil wykształcenia jego
twórców (lingwista i psycholog), częściowo zaś służy do wyrażenia pewnych nowych,
specjalistycznych pojęć, które gromadzi każda gałąź wiedzy. Nawet w codziennej rozmowie
praktyk NLP może określić skuteczną technikę mianem „eleganckiej", a mówiąc o stosunkach
międzyludzkich - użyć słowa „taniec".
Czytelnicy nie doczekali się dotychczas rzetelnej literatury popularnonaukowej. Dostępne na
rynku publikacje to w większości albo spłycone, infantylne opracowania albo szczegółowe,
specjalistyczne podręczniki. Mam nadzieję, ze niniejsza książka wypełni tę lukę. Opisuje ona
podstawowe zasady NLP oraz szereg sprawdzonych technik, nadajÄ…cych siÄ™ do
natychmiastowego zastosowania. W tak niewielkim tomie nie sposób byłoby wyczerpać temat,
3
z konieczności dokonałem więc selekcji. Kierując się „trzeźwym sceptycyzmem"
wyeliminowałem wszystko, co wydawało się „trudne do przełknięcia" lub „zbyt ciężkie".
Zrezygnowałem na przykład z wszelkich odniesień do hipnoterapii ze względu na mistyczne
konotacje, które może ona wywołać w umysłach niektórych czytelników. Metody „leczenia w
godzinę" z wszelkiego rodzaju fobii (które w istocie pomogły już tysiącom osób) - również nie
zostały uwzględnione, niemniej przedstawiam tu wiele technik zmiany pewnych nawyków oraz
osiągania zamierzonych celów. Wyeliminowałem również techniki wykorzystywane przez
terapeutów, nie nadające się do samodzielnego stosowania. Jeżeli jednak niniejsza książka jest
pierwszÄ… lub jednÄ… z pierwszych pozycji na temat NLP, jakÄ… czytasz, mam nadziejÄ™, ze
realizacja zamieszczonych w niej ćwiczeń pozwoli ci pożytecznie spędzić czas przez
najbliższych kilka miesięcy, a z pewnością wystarczy, byś mógł osiągnąć wyraźne postępy w
dążeniu do celu, nabywaniu pewności siebie i zmianie stylu życia. Czytelnicy, którzy chcą
rozszerzyć swoją wiedzę, znajdą na końcu książki spis proponowanych lektur uzupełniających.
Programowanie neurolingwistyczne - jakie są źródła tej nazwy? Otóż składnik neuro - odnosi
się do neurologicznych procesów widzenia, słyszenia, odczuwania dotykiem, smakiem i
powonieniem, tj. do zmysłów, z których korzystamy w procesie myślenia oraz odbierania
bodźców z otaczającego świata. Cała nasza wiedza oraz to, co określamy mianem świadomości,
dociera do mózgu przez te naturalne okna. Składnik -lingwistyczne świadczy o znaczeniu
elementów językowych zarówno w porozumiewaniu się z innymi, jak i w sposobie
porządkowania własnych myśli. NLP pomaga wykorzystać język codziennej komunikacji do
zmiany sposobu myślenia oraz przyswojenia sobie zachowań prowadzących do sukcesu. Słowo
programowanie oznacza metodę, dzięki której możemy sterować własnymi myślami i
zachowaniami, podobnie jak steruje się komputerem, zadając mu przeprowadzenie określonych
operacji.
Krótko mówiąc, NLP bada, w jaki sposób - za pomocą pięciu zmysłów - filtrujemy bodźce
wysyłane przez otaczający nas świat oraz jak wykorzystujemy te zmysły, zarówno świadomie,
jak i nieświadomie, by osiągnąć pożądane rezultaty Innymi słowy, przedmiotem
zainteresowania NLP jest nasz sposób myślenia, postępowanie bowiem i osiągnięcia
zdeterminowane są właśnie przez te czynniki postrzeganie, wyobraźnię, wzorce przekonań. W
miarę dokonywania nowych odkryć w dziedzinie funkcjonowania mózgu ewoluuje również
NLP, dlatego też każde zawarte tu wyjaśnienie z pewnością wkrótce okaże się niepełne.
Tymczasem jednak można zdefiniować programowanie neurolingwistyczne jako „sztukę i
naukÄ™ doskonalenia siÄ™".
1. OSIĄGANIE UPRAGNIONYCH CELÓW
Powieściopisarz irlandzki Christy Brown miał władzę tylko w lewej stopie. Urodzony z
porażeniem mózgowym, wymagał stałej opieki Mimo ze nie mówił i nie chodził, zdołał sam
nauczyć się czytać, malować i pisać na maszynie. Na przekor wszystkim przeciwnościom został
wybitnym pisarzem i zdołał osiągnąć to, czego pragnął. Wysiłek przyniósł mu niezależność,
którą tak oto opisał:
Bez przerwy pisałem i pisałem, nieświadom, gdzie się znajduję, godzina za godziną.
Doznawałem wrażenia, że jestem inną osobą. Nie byłem już nieszczęśliwy. Nie
czułem się pokrzywdzony ani zamknięty w odosobnieniu. Byłem wolny, mogłem
myśleć, żyć, tworzyć... Czułem ulgę i ukojenie, mogłem być sobą... I chociaż nie
było mi dane poznać radości tańca, doznałem rozkoszy tworzenia.
Dążenie człowieka do ideału nie zna granic. Doskonałość, którą dostrzegamy u innych -
obojętne, czy budzi w nas zazdrość, podziw czy bałwochwalczą cześć - pociąga nas z
niezrównaną siłą. Ilekroć obserwujemy czyjeś wybitne osiągnięcia, widzimy również cząstkę
4
samych siebie, tę wyższą lub głębiej ukrytą część swojego „ja", która wydaje się wiedzieć, ze
jest w życiu cos lepszego, do czego należy dążyć. Bez względu na to, co chcemy osiągnąć,
czym się zajmować lub kim być, owa pogoń za ideałem jest zjawiskiem uniwersalnym.
Zagadką natomiast pozostaje, dlaczego niektórzy, jak Christy Brown, mimo wszystkich
przeciwności znajdują to, czego szukają, podczas gdy tylu innym nie udaje się zrealizować
marzeń.
W kulturze Zachodu sukces utożsamiany jest z dobrami materialnymi - atrybutami władzy i
wysokiej pozycji społecznej. Zarazem jednak w programach telewizyjnych i prasie znajdujemy
wiele opowieści o życiu artystów, sportowców czy mężów stanu, których stać na zaspokojenie
każdego kaprysu, a mimo to nie czują się spełnieni. Wielu z nich pomimo osiągnięcia „sukce-
su" popełniło samobójstwo. Z drugiej strony wszyscy znamy kogoś, kto pod względem stanu
posiadania lub zdrowia, cenionego przecież tak wysoko, z pewnością nie jest człowiekiem
sukcesu, pojmowanego według tradycyjnie obowiązujących kryteriów, a jednak osiągnął
pewien stopień zadowolenia, samorealizacji i prawdziwego szczęścia, którego zazdrościmy. W
pewnym sensie osoby takie zrealizowały swoje pragnienia, zajmują się w życiu tym, co
naprawdÄ™ daje im satysfakcjÄ™.
Wzorem prawdziwego sukcesu są ci, którzy w procesie uczenia się potrafili wznieść się ponad
własne myśli i dostrzec „wielką wizję", zdołali odrzucić schematy myślenia na korzyść innych,
bardziej odpowiednich rozwiązań, dzięki którym mogą zdobyć to, czego pragną. Korzystają oni
z wyzwań, porażek, pozornie nie sprzyjających okoliczności i przypadkowych wydarzeń, by
zrealizować swój twórczy potencjał, osiągnąć mistrzostwo i sukces. O tym właśnie mówi
niniejsza książka jak zdobyć to, do czego dążysz, opanować umiejętności, które pragniesz sobie
przyswoić, i być tym, kim chcesz.
W latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych pojawiło się wiele książek na temat tzw.
„pozytywnego myślenia" i rozwoju jednostki. Najczęściej sięgały po nie te osoby, którym
sztuka pozytywnego myślenia od dawna nie była obca. Każda kolejna książka lub koncepcja
wzmacniała ich samospełniające się, instynktownie optymistyczne nastawienie. Znacznie mniej
liczni byli czytelnicy, którzy z pewną rezerwą sięgali po owe wyszukane, lecz kuszące recepty
na wszystkie życiowe problemy. W ich wypadku zmiana sposobu myślenia spowodowana
lekturą była krótkotrwała. Wkrótce powracali do zakorzenionych, negatywnych postaw i
przekonań, starannie szufladkując odosobnioną porażkę jako „typową", natomiast starannie
wypracowany sukces jako „przypadek". Po bliższym przyjrzeniu się ówczesnym
autorytatywnym teoriom pozytywnego myślenia znajdujemy w nich jednak więcej retoryki niż
konkretów, a badania, na których je oparto, trudno uznać za spełniające wszelkie wymogi
naukowe.
Od tamtych lat zaszło jednak wiele zmian. Obok zapierających dech osiągnięć w dziedzinie
informatyki, komunikacji i badań kosmicznych dokonano wielu innych ważnych, choć nie tak
spektakularnych odkryć. Badania Rogera Sperry'ego, laureata Nagrody Nobla w dziedzinie
fizjologii, umożliwiły nowe spojrzenie na sposób funkcjonowania mózgu człowieka Pewne
poglądy, do których specjaliści przywiązani byli od lat, odrzucono wtedy na dobre Na przykład
odkrycie, ze dwie półkule mózgu (ścisłe mówiąc, ich górna część, czyli kora mózgowa)
funkcjonują sprawnie jako dwa niezależne umysły, całkowicie zmieniło nasz sposób
pojmowania mechanizmów rządzących myśleniem i zachowaniami jednostki. Dowody na to, ze
doświadczenia całego życia przechowywane są w mózgu i w każdej chwili można do nich
sięgnąć, zmieniły nasze pojęcia na temat intuicji, pamięci i całego procesu myślenia. A kiedy
dowiedzieliśmy się, ze liczba potencjalnych połączeń neuronalnych w mózgu człowieka jest
większa niż łączna liczba atomów we wszechświecie, zaczęliśmy się zastanawiać, czy możemy
dokonać czegoś więcej za pomocą owej masy „szarych komórek". Krotko mówiąc, wydaje się,
ze wykorzystanie możliwości mózgu pozwoli nam w pełni zrozumieć samych siebie, bliźnich i
całe otoczenie, a także oferuje ogromne, nie zbadane możliwości realizacji dążeń - zdobywania
tego, czego pragniemy.
Programowanie neurolingwistyczne zebrało wiele z tych osiągnięć w spójną całość i jako
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]